W dobie rosnących cen paliwa zakup auta z instalacją LPG bądź jej montaż wydaje się być uzasadniony. Jakby nie patrzeć jesteśmy w stanie znacząco obniżyć koszt użytkowania auta, szczególnie gdy nie jest to auto nowe i ma pojemność silnika około 2,0 l. W oparciu o własne wieloletnie doświadczenie postaram się przybliżyć ten temat.
Powszechne znane są opinie „fachowców” stwierdzające: „gaz to w kuchence”, „diesel tylko do ciężarówek i traktorów”, „benzyna tylko dla bogatych”….. W większości popierają swe wypowiedzi mitycznymi stwierdzeniami: „gaz zabija silnik”, „gaz niszczy zawory”, „gaz obniża osiągi”, Tradycyjnie w tego typu stwierdzeniach tkwi ziarenko prawdy, ale nie do końca rzeczowe. Ciekawostką jest to, że najwięcej opinii negatywnych o danym rodzaju zasilania potrafią wypowiedzieć osoby, które nigdy nie posiadały go….
Spalanie LPG
Na początek nieco teorii. Dlaczego silnik miałby spalać więcej gazu niż benzyny po przełączeniu na LPG? Decyduje o tym kaloryczność paliw, gaz LPG jest mniej kaloryczny w przeliczeniu na litr niż benzyna. W efekcie samochód musi spalić o około 13% więcej LPG niż benzyny. Co więcej kaloryczność LPG zmienia się wraz z porą roku, gdyż zmienia się jego skład. Zimowy gaz jest jeszcze mniej kaloryczny a zatem musimy go spalić jeszcze więcej niż benzyny. W przypadku gazu zimowego różnica sięga do 18%. Wartość opałowa letniego LPG: 26,07 MJ/dm3, zimowego LPG: 25,27 MJ/dm3, natomiast wartość opałowa benzyny 95 oktanowej: 30,63 MJ/dm3. Dodatkowo trzeba wziąć pod uwagę, że obliczenia trochę “biorą w łeb” gdy jeździmy autem na krótkich dystansach. Standardowo instalacje przełączają paliwo na gazowe, gdy temperatura płynu chłodzącego osiągnie ok. 30–40 st. C. O ile latem następuje to bardzo szybko, o tyle zimą już niekoniecznie. Przy temperaturach bliskich zera, trzeba pokonać dystans do 2 km do włączenia się instalacji gazowej. Przy dłuższych jednorazowych przejazdach lub częstym odpalaniu „ciepłego” zużywamy procentowo więcej LPG co korzystnie wpływa na obniżenie kosztów przejazdu.
Rodzaje silników
Aby rozważać za i przeciw postaramy sobie przybliżyć podstawowe wady i zalety poszczególnych rodzajów zasilania:
1) silnik benzynowy, tu trzeba podzielić je na::
- a) klasyczny – niskie koszty eksploatacji, łatwość serwisowania, wysoka popularność;
+ wysoka kultura pracy,
+ korzystny stosunek mocy do pojemności,
+ brzmienie (niska głośność) silnika,
+ duży zakres obrotowy na każdym biegu,
+ cena zakupu (nowe auto),
+ prostsza budowa / niższa awaryjność,
– drogie paliwo,
– relatywnie wysokie spalanie,
– niższy moment obrotowy w porównaniu z dieslem.
- b) nowoczesne typu GDI/TSI
+ jw., dodatkowo wysoka moc przy małych pojemnościach,
+ stosunkowo niskie spalanie,
– droga obsługa,
– niższa trwałość niektórych podzespołów,
– „grzechy” młodzieńczego wieku,
– skomplikowane technologie.
3) silniki benzynowe zasilane LPG:
+ cena LPG stanowi około 50% ceny benzyny (stan na 10.03.22r.),
+ gaz nie powoduje powstawania nagaru w takim stopniu jak benzyna,
+ gaz nie spływ po ścianka cylindra i nie rozrzedza oleju silnikowego,
+ dwa różne systemy zasilania czasem się przydają w dalekiej podróży,
+ niski poziom zanieczyszczeń w spalinach (ekologiczne),
+ wysoka podaż dobrej jakości instalacji na rynku,
+ powszechność stacji z LPG,
+ auta wyposażone fabrycznie w instalacje dostępne na rynku,
– spalanie wyższe o 10-20% (zależne od jakości instalacji),
– minimalnie niższa moc (jw.),
– koszt montażu instalacji,
– niższa pojemność bagażnika (butla w bagażniku),
– krótsze odstępy między tankowaniami,
– droższe przeglądy,
– wyższa temperatura spalania, możliwość szybszego zużycia głowicy silnika przy zaniedbaniu czynności obsługowych.
– większa wrażliwość na stan układu zapłonowego (gaz do zapłonu wymaga mocnej iskry),
– zakaz korzystania z niektórych parkingów,
– koszt montażu w niektórych silnika czyniący go nieopłacalnym.
Tyle w krótkich słowach o podstawowych pozytywach i negatywach poszczególnych silników benzynowych i sposobu zasilania samochodów.
Koszt montażu instalacji LPG
Koszt instalacji w zależności od typu silnika i województwa przedstawiony został w tabeli nr 1.
Analiza kosztów
W oparciu o moje wieloletnie użytkowanie aut zasilanych LPG (15 aut z instalacjami LPG i łączny przebieg około 750 tys. km) i prowadzonych dla nich dzienników przedstawiam poniżej zestawienie spalania i kosztów łącznie. Przeciętne spalanie zostało pobrane z raportów na stronie www.autocentrum.pl, koszt zakupu paliwa został uśredniony na podstawie bieżących wpisów w dziennikach auta Do zużycia LPG zostało dodane 0,3-5 l benzyny na 100 km (tyle statystycznie w skali roku trzeba doliczyć zależnie od modelu auta).
Dopiero takie zestawienie pozwala na uświadomienie sobie, jak duże oszczędności przy większym przebiegu możemy uzyskać. Tabela dotyczy moich aut, nie najnowszych lecz sprawdzających się w pracy leśnika. Realnie powinniśmy jednak dodać do kosztów użytkowania auta z LPG wyższy koszt przeglądów (183 zł do 99), okresowy przegląd połączony z wymianą filtra i ewentualną regulacją (80-150 zł) i częstszą wymianę świec oraz ewentualnie kabli wysokiego napięcia. Należy też pamiętać, że nie w wszystkich autach montaż jest zalecany ze względu na realną groźbę szybszego zużycia niektórych podzespołów silnika. W ustaleniu, które silniki nie tolerują instalacji LPG pomaga tzw. lista Prinsa, na której znajdziemy zarówno w/w silniki, jak i charakterystykę usterek. Należy jednocześnie dodać, że sprawność i awaryjność instalacji LPG zależna jest od jej rodzaju. Dobrze dobrana i założona instalacja LPG w profesjonalnym warsztacie nie powoduje szkody w określonych silnikach, należy jednak pamiętać o bieżącej obsłudze. Kwestię ograniczenia pojemności bagażnika pozostawiam pod rozwagę potencjalnych użytkowników, znana jest zasada, że im większa pojemność silnika i roczne przebiegi, tym szybszy zwrot kosztów instalacji. Osobiście użytkowałem już 15 aut z LPG i nie generowały one żadnych awarii.
Podsumowanie
Tradycyjnie wybór należy do Państwa, każdy dobiera auto stosownie do swoich preferencji i zasobów finansowych. Każdy rodzaj zasilania zaspokoi potrzeby konkretnego klienta, w szczególności, gdy stan początkowy auta jest dobry i konsekwentnie będziemy go monitorować. O popularności instalacji LPG świadczy fakt, iż jesteśmy na pierwszym miejscu w Europie pod względem ilość aut zasilanych tym paliwem, prawie co 7-me auto na drodze jest zasilane gazem, co przekłada się m.in. na ilość stacji paliwowych oferujących gaz w sprzedaży. Faktem jest, że im nowszej generacji auto i mniejszy silnik, tym mniejszy zyska wypracujemy jeżdżąc na gazie, jednak flota aut służących w pracy leśnikom nie należy na najmłodszej i ten argument często do nas trafia. Przy wyborze instalacji gazowej warto brać pod uwagę jej powszechność, ułatwi nam to w przyszłości serwisowanie instalacji, przy większej dostępności warsztatów możemy liczyć na niższe ceny przeglądów i napraw.
Pozdrawiam terenowo.
Seba 4×4