Pojawienie się po raz drugi Pandy w wersji 4×4 u wielu osób wzbudzało na twarzy uśmiech politowania. Panda jednak wbrew obiegowym opiniom okazała się trwała i mimo niewielkiego prześwitu sprawna w terenie. To zadecydowało o kontynuacji produkcji Pandy 4×4 III generacji.
Trochę historii i danych technicznych.
Historia Pandy 4×4 rozpoczęła się w 1983 r., kiedy to Fiat w współpracy z austriacką firmą Steyr-Puch wprowadził na rynek wersję z dołączanym mechanicznie tylnym napędem. Auto posiadało zmienione przełożenia w mechanizmach różnicowych, krótsze przełożenia skrzyni biegowej i pochodzący z Lanci silnik o poj. 965 cm3 i mocy 48 KM. Autko było bardzo popularne w krajach alpejskich, produkcję zakończono po kilku modernizacjach (głównie dotyczyły one silników) w 2003 r. Pandę II z napędem 4×4 wprowadzono na rynek w 2004 r. oferując na początku jeden silnik benzynowy, do którego w 2005 r. dołączył silnik diesla. Pandę 4×4 oferowano w trzech odmianach:
- Wersja standardowa 4×4,
- Cross – posiada dodatkowo blokadę mechanizmu różnicowego,
- Monster – jest to limitowana seria wyprodukowana w ilości 695 egzemplarzy,
- Climbing – dodane poszerzenia nadkoli i zmienione zderzaki.
Panda III generacji pojawiła się na rynku w 2011 r. Napęd na dwie osie występuje w wersji 4×4. W 2020 roku Fiat Panda znalazł się wśród liderów wyników corocznego rankingu niezawodności “What Car?”. Spośród 218 samochodów, Panda zajęła 8 miejsce, z wynikiem niezawodności na poziomie 96%.
Nadwozie i wnętrze auta.
Pojazd zbudowany został na bazie płyty podłogowej Fiat Mini Platform wykorzystanej do produkcji modeli 500, 500L, Forda Ka oraz Lancii Ypsilon. W przeciwieństwie do drugiej generacji pojazdu, produkcję auta przeniesiono z polskiej fabryki w Tychach do włoskiej fabryki w Pomigliano d’Arco. Pojazd jest dłuższy, szerszy i niższy od poprzednika. Auto otrzymało zaokrąglone kształty nadwozia.
Płynna linia boczna Pandy 4×4
Masywny przód z wysoko poprowadzoną linią zderzaka
Bok auta z widocznymi listwami ochronnymi i nadkolami
Charakterystyczne pudełkowate nadwozie nie jest pozbawione uroku, przywołuje na myśl dojrzałe terenówki w skali mini. Małe zwisy skutkują dobrymi kątami natarcia i zejścia, w połączeniu z nieco podwyższonym prześwitem i niezbyt dużym rozstawem osi wpływa to pozytywnie na pokonywanie terenu, jednak małego prześwitu nie oszukamy… Wnętrze nie odbiega niczym od wersji „cywilnej”, panuje tu dominacja „zaokrąglonych kwadratów” – motyw ten jest wielokrotnie powtarzany.
Kolorowa i ergonomiczna deska rozdzielcza
Nie będzie tu dużo miejsca na szerokość a prawe kolano kierowcy będzie chwilami obijać się o masywny środkowy kokpit. Wnętrze Fiata Pandy jest wykonane z pomysłem i polotem, mało tutaj nieosłoniętej blachy, a plastiki, choć nadal twarde i podatne na zarysowania, jak na najmniejszy segment są niezłej jakości, dodatkowo zagwarantowano nam niezłą ergonomię. Stosunkowo łatwo znaleźć wygodną pozycję za kierownicą, widoczność jest dobra, zegary są czytelne w wszystkie przełączniki łatwo dostępne.
Tylna kanapa nie zapewnia wiele miejsca na nogi, jednak u konkurencji w tej klasie wygląda to podobnie. W wyposażeniu możemy otrzymać poduszki pasażera, boczne, kurtynowe, klimatyzację manualną lub automatyczną, spryskiwacze reflektorów i elektrycznie otwierany dach (panorama) oraz system nawigacji satelitarnej. Niezbyt duży bagażnik łatwo powiększyć składając tylne siedzenia. W wnętrzu znajdziemy również kilka schowków.
Tabela przedstawia poszczególne wymiary auta:
| Wymiary/dane techniczne | 5 drzwi |
| długość [mm] | 3680 |
| wysokość [mm] | 1600 |
| szerokość [mm] | 1670 |
| rozstaw osi [mm] | 2300 |
| liczba miejsc | 5 |
| Prześwit [mm] | 160/870 |
| Pojemność bagażnika [l] | 225/780 |
Silniki i przeniesienie napędu.
Silniki Fiata są ogólnie znane i należą do udanych jednostek. Silnik diesla wydaje się być idealnym połączeniem efektywności i ekonomiki. Mały diesel sprawia mniej kłopotów, bo w napędzie rozrządu zastosowano łańcuch, wymaga jednak paliwa wysokiej jakości wynagradzając to niskim spalaniem. Warto zdecydowanie skrócić interwał zamiany oleju, ponieważ na dłuższym dystansie ten diesel zużywa olej i dodatkowo istnieje ryzyko zużycia łańcucha rozrządu.
Silnik benzynowy to nowoczesna jednostka, tu również warto skrócić interwał wymiany oleju i kontrolować na bieżąco stan oleju. Skrzynia biegów jest typowa dla tańszych Fiatów i nie pracuje w sposób idealny, daje się jednak „wyczuć” i nie sprawia większych problemów. Napęd 4WD typu „Torque On Demand” to w zasadzie dwa mechanizmy różnicowe oraz elektroniczne sprzęgło międzyosiowe. Napęd jest stale przekazywany na wszystkie koła, a elektroniczny sterownik płynnie i proporcjonalnie rozdziela moc napędu na oś przednią i tylną w zależności od bieżących warunków trakcyjnych podłoża. System ten działa całkowicie automatycznie i nie wymaga żadnych okresowych czynności obsługowych. Dodatkowo dysponujemy możliwością blokowania w/w sprzęgła lepkościowego 50/50 przełącznikiem na desce rozdzielczej (działa do prędkości 50 km/godz.).
W tabeli przedstawiam modele silników III generacji oraz ich parametry:
| rodzaj zasilania | pojemność | moc [KM] / przy obr/min | mom. obr. [Nm]/przy obr/min | prędkość [km/h] | 0-100km/h [s] |
| silnik benzynowy | 0.9 8v TwinAir | 85/5500 | 145/1900 | 145 | 13,5 |
| silniki diesla | 1.3 Multijet | 75/4000 | 190/1500 | 159 | 14,5 |
| 1.3 Multijet | 95/3750 | 200/1500 | 155 | 15,9 |
Zawieszenie i hamulce.
Panda 4×4 posiada 14-calowe koła, osłony podwozia, wzmocnione zawieszenie przednie i zmienione zawieszenie tylnych kół, dodatkowo wzmocniono szkielet nadwozia. Z przodu są niezależne kolumny McPherson, z tyłu półzależne z wykorzystaniem belki skrętnej, specjalnie skalibrowane dla samochodu o podwyższonych walorach trakcyjnych. Dzięki takiemu rozwiązaniu wzrósł komfort jazdy oraz precyzja prowadzenia. Dzięki podwyższonemu i wzmocnionemu zawieszeniu Panda 4×4 doskonale sprawdza się również w mieście, gdzie dziury i krawężniki nie są dla niej straszne. Układ hamulcowy wykorzystujący tarcze jest skuteczny, odporny na przegrzanie i dzięki niskiej masie auta należy do trwałych podzespołów. Droga hamowania z prędkości 100 km/godz oscyluje w okolicach 40 m. Panda 4×4 wykorzystuje popularne rozwiązanie z automatycznie dołączanym sprzęgłem wielopłytkowym. Ma też elektroniczną blokadę dyferencjału. Układ hamulcowy oparto na tarczach hamulcowych – z przodu wentylowane, z tyłu zwykłe tarcze lite. Dodatkowo już w standardzie kierowca ma do dyspozycji: ESP, MSR (przeciwdziałanie poślizgowi kół napędowych w czasie hamowania silnikiem), ABS z EBD, Hill Holder ułatwiający ruszanie pod górę
Schemat układu napędowego 4×4 (źródło: https://i.iplsc.com/panda-4×4-wykorzystuje-popularne-rozwiazanie-z-automatycznie/)
Wady i zalety.
Zalety:
- sprawny układ napędowy 4×4,
- niski koszt użytkowania (opłaty),
- satysfakcjonująca dzielność terenowa,
- niskie zużycie paliwa
- dobrze jakościowo wykonane wnętrze.
Wady:
- nieduże wnętrze,
- słabe wyciszenie wnętrza,
- małe schowki,
- stosunkowo wysoka cena,
- średni prześwit.
Podsumowując:
Używana Panda III z napędem 4×4 na pewno stanowi alternatywę dla starszych aut terenowych pod warunkiem, że zgodzimy się na niewielką ilość miejsca w wnętrzu i niezbyt imponujący prześwit. 16 cm prześwitu to raptem 2-3 cm więcej od średniej w autach osobowych ale i 2-3 cm mniej od popularnych obecnie aut klasy SUV. Gdy pogodzimy się z tymi faktami i kupimy Pandę, to otrzymamy w zamian sprawne auto do poruszania się w przeciętnym terenie, który występuje w większości naszych lasów. Dobre kąty natarcia i zejścia, zwrotność i niskie spalanie pozwoli nam na obniżenie kosztów użytkowania. Niestety, nie uda nam się zrobić z tego auta rodzinnej wyprawówki, ale to już musi być świadomy wybór 😉
Pozdrawiam terenowo.
Seba 4×4