Hak holowniczy w naszym aucie.
Posiadanie haka holowniczego w aucie to większa niezależność, wygoda oraz ładowność i zwiększenie możliwości transportowych. Możemy go wykorzystać zarówno w codziennym użytkowaniu jadąc do sklepu budowlanego jak również podczas wyjazdu wakacyjnego. Przy coraz częstszym korzystaniu z rowerów możemy też zamontować na haku odpowiedni uchwyt do rowerów.
Jeżeli nie posiadamy uprzednio zamontowanego haka, to pierwszą czynnością jest znalezienie haka pasujący do naszego modelu auta. Musimy wziąć pod uwagę kilka parametrów: model auta, rodzaj nadwozia, wersję silnikową, wszystkie te elementy warunkują, jaki hak należy kupić. Wbrew plotkom, nie ma haków uniwersalnych, które pasują do wszystkich aut. Posiadając podstawowe dane, możemy poszukiwać haka na portalach internetowych bądź na stronach sklepów motoryzacyjnych.
Budowa haka
Podstawowym elementem konstrukcyjnym haka holowniczego jest belka mocująca, do której montowane są kształtowniki mocujące hak do auta oraz uchwyt kuli haka. Belki wykonane są z stalowych rur o przekroju okrągłym lub profili zamkniętych o kształcie kwadratu lub prostokąta a ich kształt bywa różny, mogą być proste lub wygięte pod różnymi kątami. W niektórych modelach auta belka nie jest symetryczna, dodatkowo występują różnice w jej zakończeniach. Belka może mieć długość od kilkudziesięciu centymetrów do ponad jednego metra. Zakończenia na końcach belki, czyli zróżnicowane kształtowniki, mają za zadanie zamocowanie jej do fabrycznych miejsc montażowych haka w samochodzie. Uchwyty te są różnej wielkości i kształtu, w zależności od potrzeb montażu. Przeważnie sporządzone są z ciętej blachy o grubości 8 – 10 milimetrów, lecz mogą również być wykorzystane ceowniki lub kątowniki. W zależności od modelu zdarza się, że są wzmacniane specjalnymi tulejami oraz posiadają wspawane nakrętki do śrub montażowych. Kula jest najważniejszą częścią haka holowniczego, do jej zamontowania służą uchwyty kuli oraz gniazdo kuli, które najczęściej znajdują się na środku belki. Są to dwa ucha, do których przykręcamy kulę lub gniazdo kuli wypinanej. W starszych modelach często spotykamy kule wspawane na stałe. Kolejnym niezbędnym elementem haka holowniczego jest uchwyt na gniazdo wiązki elektrycznej. Blaszka gniazda bywa przykręcana do uchwytów kuli lub na stałe przyspawana do belki haka. Rzadziej spotykane są również egzemplarze chowane za zderzak, najczęściej stosowane są w przypadku haków z kulą wypinaną pionowo. Wszystkie te elementy montujemy ze sobą i samochodem przy pomocą załączonego zestawu śrub, podkładek i nakrętek, według dostarczanej wraz z hakiem holowniczym instrukcją montażu. Ostatnim istotnym elementem haka jest tabliczka znamionowa, bez niej nie „wbijemy” haka do dowodu rejestracyjnego, zawiera ona następujące dane:
- symbol i numer homologacji europejskiej (haki bez homologacji nie mogą być zalegalizowane),
- rok produkcji,
- uciąg haka,
- nacisk na kulę.
Źródło: https://martec.pl/pl/blog/budowa-oraz-elementy-haka-holowniczego/
Rodzaje haków
Na rynku znajdziemy cztery podstawowe typy haków:
- z kulą przykręcaną za pomocą śrub, jest to najtańsze rozwiązanie,
- z kulą odpinaną półautomatycznie, w tym przypadku najczęściej stosuje różnego rodzaju dźwignie lub zatrzaski mocujące. Taki hak nie ma zabezpieczenia antykradzieżowego,
- z kulą odpinaną automatycznie. Po umieszczeniu kuli haka w gnieździe, przekręca się kluczyk, co zabezpiecza kulę przed kradzieżą,
- odchylane (najdroższe rozwiązanie). Hak jest zamontowany na stałe, ale kulę haka można odgiąć i ukryć pod autem bez konieczności jej demontażu i chowania np. w bagażniku.
Montaż haka
W Polsce montaż haka holowniczego możemy przeprowadzić samodzielnie w domowych warunkach lub w profesjonalnym warsztacie. Jeżeli dysponujemy kanałem i zdolnościami manualnymi, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby to zrobić, należy jednak pamiętać, że trzeba posiadać trochę praktyki w podłączaniu instalacji elektrycznej… Jeżeli zdecydujemy się na montaż haka w profesjonalnym warsztacie, to zapłacimy 150-250 złotych. Zakup samego haka to wydatek od niespełna 400 zł do ponad 1000 zł w wypadku renomowanej marki i lepszej wersji.
Po zamontowaniu haka czeka nas wizyta w stacji diagnostycznej i uzyskanie odpowiedniego zaświadczenia oraz w wydziale komunikacji – zmianę konstrukcyjną trzeba odnotować w dowodzie rejestracyjnym auta.
Jaka przyczepka?
Przyczepa jest to pojazd kołowy bez własnego silnika, przystosowany do ciągnięcia przez pojazd silnikowy. Wyróżniamy tu przyczepkę lekką o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 750 kg i bez konieczności posiadania hamulca najazdowego oraz przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 750 kg posiadają obowiązkowo hamulec najazdowy. W dowodzie rejestracyjnym samochodu możemy sprawdzić, jaką przyczepę samochód może ciągnąć. Dane o tym mówiące znajdziemy w rubrykach:
- 1 – maksymalna masa całkowita przyczepy z hamulcem w kg,
- 2 – maksymalna masa całkowita przyczepy bez hamulca w kg.
Jeżeli w dowodzie rejestracyjnym wartość masy przyczepy jest większa niż wpis w rubryce O.2, to przyczepa obligatoryjnie musi posiadać hamulec najazdowy. Wygląda to na dosyć prostą sprawę, wystarczy spojrzeć w rubrykę O.1 ( DMC przyczepy hamowanej ) lub O.2 ( DMC przyczepy niehamowanej ) i już wiadomo jaką przyczepę można ciągnąć. No niestety nie jest to takie proste ponieważ według polskich przepisów hamulec najazdowy nie spełnia definicji hamulca, ponieważ musi on być uruchamiany z pozycji kierowcy. Przyczepy, które można holować samochodem wyposażone są zazwyczaj tylko w hamulec najazdowy i dlatego w takiej sytuacji stosowne rozporządzenie wskazuje, że stosunek DMC pojazdu i DMC przyczepy musi wynosić 1,33:1.
Jakie prawo jazdy?
Do prowadzenia auta osobowego z przyczepką uprawnia prawo jazdy kat B, B96 i B+E (nie wymieniam „wyższych” uprawnień). Tabela przedstawia masy pojazdu ciągnącego oraz przyczepki i przynależne im kategorie prawa jazdy:
| Kategoria | Masa pojazdu | Masa przyczepki | Masa łączna zestawu |
| B | ≤ 3500 kg | ≤ 750 kg | ≤ 4250 kg |
| B | ≤ 3500 kg | > 750 kg | ≤ 3500 kg |
| B96 | ≤ 3500 kg | > 750 kg | ≤ 4250 kg |
| B+E | ≤ 3500 kg | > 750 kg | > 4250 kg |
Ubierając to w słowa wygląda to następująco, dodatkowo kilka innych istotnych uwag:
- Całkowita masa zespołu pojazdów nie może przekroczyć 4250 kg (auto 3500 kg + przyczepa lekka 750 kg);
- Jeśli ciągniemy przyczepę ciężka powyżej 750 kg całość zestawu nie może przekroczyć 3500 kg,
- Jeśli całość zestawu przekracza 3500 kg to konieczne jest posiadanie prawa jazdy kategorii B + E (z zastrzeżeniem punktu pierwszego),
- Kategoria B96 upoważnia do ciągnięcie przyczep powyżej 750 kg, ale nie większej niż 3500 kg z zachowaniem stosunku DMC pojazdu do DMC przyczepy 1,33:1, czyli DMC pojazdu musi być większe o 33% od DMC przyczepy, a DMC całego zestawu nie może przekroczyć 4250 kg,
- Masa przyczepy musi być mniejsza od masy ciągnącego ją pojazdu,
- Przyczepa powyżej 750 kilogramów musi posiadać hamulec najazdowy,
- Długość dwuczłonowego zestawu nie może przekroczyć 18,75 metra,
- Bezpieczeństwo jazdy zmienia się w zależności od masy przyczepy,
- Prędkości jazdy z przyczepą obowiązujące w Polsce:
- poza obszarem zabudowanym, droga jednojezdniowa 70 km/h,
- poza obszarem zabudowanym, droga dwujezdniowa 80 km/h,
- droga ekspresowa (jednojezdniowa) 80 km/h,
- droga ekspresowa (dwujezdniowa) 80 km/h autostrada 80 km/h.
Używając auto z hakiem musimy pamiętać o dbałości o zaczep przyczepki, musi on być w dobrej kondycji, nie można zapomnieć o braku jakichkolwiek luzów i używaniu linki asekuracyjnej. Spełnienie tych warunków pozwoli nam uniknąć niebezpiecznego wypięcia przyczepki. Przed każdym wyjazdem musimy pamiętać o sprawdzeniu działania świateł w przyczepce, styki w gnieździe potrafią śniedzieć.
Pozdrawiam terenowo.
Seba4x4